Kupując ubrania chcemy, aby służyły one nam jak najdłużej. Odpowiednia pielęgnacja ubrań to również klucz do sukcesu. Stawiamy na sprawdzone marki, czy dobre gatunkowo materiały, jak len, bawełna, jedwab czy kaszmir. Wśród rosnącej popularności tematu dotyczącego ekologii, coraz częściej zaczyna się również podkreślać, jak ważne jest wybieranie ubrań pochodzących ze sprawdzonych źródeł, najlepiej organicznych czy ekologicznych. Wyjaśnijmy więc co oznacza ekologiczna bawełna i czym jest certyfikat GOTS. 

Skąd popularność bawełny?

Zapewne nie raz spotkałaś się z określeniem ekologiczna bawełna. Rosnąca popularność dotycząca świadomych wyborów konsumenckich wpływa na zwiększenie produkcji ubrań z ekologicznych materiałów. Aby w ogóle rozgraniczyć bawełnę na organiczną czy ekologiczną i zwykłą, warto przedstawić jej właściwości. 

Bawełna to jeden z najbardziej podstawowych materiałów na rynku tekstylny, wyróżnia ją duża przepuszczalność, co umożliwia skórze oddychanie. Dlatego też bawełna świetnie sprawdza się jako materiał środków opatrunkowych. A dzięki jej właściwościom termoregulacyjnym oraz możliwości pochłaniania wilgoci, jest świetnym materiałem pościeli, bielizny czy ubranek dziecięcych. Szeroki wachlarz zastosowania tego materiału przekłada się na masową produkcję tekstyliów bawełnianych. Bawełna pozyskiwana jest z rośliny o tej samej nazwie, a znacząca większość pól uprawnych znajduje się w Stanach Zjednoczonych, Uzbekistanie, Egipcie i Meksyku. Duże zapotrzebowanie wymusza na  plantatorach podejmowanie akcji pozwalających na pokrycie podaży, stąd też popularną praktyką jest stosowanie dużej ilości pestycydów, środków owadobójczych i innych środków chemicznych. Stosowanie chemii przy uprawie przekłada się na szkodliwość substancji zawartych we włóknach dla naszej skóry. Aby zminimalizować negatywne praktyki stosowane przy masowej produkcji bawełny, pojawiła się odpowiedź w postaci bawełny ekologicznej.  

Co oznacza ekologiczna bawełna? 

Bawełna ekologiczna, nazywana także organiczną czy eko, to materiał pozyskiwany na plantacjach o przejrzystym procesie produkcji, w zgodzie z naturalnym cyklem życia rośliny. Proces uprawy bawełny organicznej powiązany jest ze stosowaniem naturalnych substancji, na przykład w postaci nawozów organicznych, takich jak obornik oraz czosnkiem, kwasem cytrynowym czy pożytecznymi owadami. Gleba poddawana jest kilkuletnim okresom kwarantanny, aby zapewnić jej brak przyjmowania substancji chemicznych. Zbiory odbywają się w tradycyjny, manualny sposób, a osoby pracujące na eko plantacjach mają zapewnione odpowiednie prawa oraz płace. Dzięki takim uprawom możliwe jest również zmniejszenie zużycia wody. Ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza w obszarach, gdzie jest ona na wagę złota. Proces przetwórstwa czy farbowania odbywa się poszanowaniem środowiska, wykorzystywane są naturalne materiały – np. glina. Wybierając kolory zbliżone do naturalnych odcieni bawełny (beżowy, kremowy, piaskowy, biały) masz pewność, że przeszła ona przez mniejszą ilość farbowań, więc jest bardziej naturalna.  

Ekologiczne plantacje wspierają bioróżnorodność danego terenu, poprawiają jakość gleby i przekładają się na mniejsze zużycie wody. Rolnictwo ekologiczne jest jednak bardziej czasochłonne i na ten moment o wiele droższe dla rolników. Dlatego tez ceny odzieży z bawełny organicznej kosztują więcej, jednak patrząc na korzyści i dla środowiska i dla naszej skóry, warto szukać odzieży oznaczonej jako organiczna. 

Jak szukać ekologicznej bawełny – certyfikat GOTS 

Robiąc zakupy różnych produktów możesz natknąć się na cały szereg certyfikatów. Jednak, aby mieć stuprocentową pewność, że odzież pochodzi z uprawy ekologicznej a cały proces produkcji ubrania przebiegł w zrównoważony sposób, warto szukać oznakowania certyfikatem GOTS (Global Organic Textile Standard). Obecnie wyróżniane są dwie kategorie certyfikatu:

• ORGANIC (organiczne) – oznaczenie przyznawane wyrobom, które składają się w co najmniej 95% z certyfikowanych włókien ekologicznych,
• MADE WITH (X%) ORGANIC (wyprodukowane z użyciem (x%) surowców organicznych) – tak oznaczony produkt musi zawierać minimum 70% certyfikowanych włókien ekologicznych, dopuszczając maksymalnie 10% włókien syntetycznych. W przypadku produkcji skarpetek, legginsów i odzieży sportowej dopuszcza się wykorzystanie do 25% włókien syntetycznych.

Certyfikatem GOTS objęty jest cały szereg tekstyliów, zaczynając od włókien, poprzez dzianiny, tkaniny, tekstylia domowe czy odzież i dodatki. Certyfikat jest coraz bardziej rozpoznawany przez konsumentów, co pokazuje, że wzrost świadomości konsumentów przekłada się na realne zmiany w przemyśle odzieżowym. Listę marek, które posiadają certyfikat znajdziesz w wyszukiwarce GOTS. 

Kryteria certyfikatu GOTS

Skoro certyfikat GOTS to coś, na co warto zwracać uwagę, na przykład szukając idealnego płaszcza, przybliżmy jakie kryteria są brane pod uwagę przy procesie certyfikacji. Tak jak wcześniej wspomnieliśmy, głównym czynnikiem rozróżniającym bawełnę zwykła od eko jest proces pozyskiwania i produkcji, tak też stosowanie nietoksycznych i biodegradowalnych dodatków zatwierdzonych przez GOTS (np. barwników, środków pomocniczych i substancji wspomagających). Natomiast zakazane jest stosowanie toksycznych metali ciężkich, formaldehydu, rozpuszczalników aromatycznych, funkcjonalnych nano-cząsteczek, organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) oraz ich enzymów. GOTS wymaga również, aby przedsiębiorstwa starające się o certyfikat posiadały i stosowały swoją politykę ochrony środowiska, zmierzającą do minimalizacji niekorzystnego wpływu ekologicznego. Jako konsument, możesz też zwrócić uwagę na metki certyfikowanych ubrań, są one bowiem wykonane z materiałów pochodzących z recyklingu lub być certyfikowane zgodnie z wymaganiami FSC® lub PEFC. Podmioty sygnowane certyfikatem muszą również spełniać minimalne kryteria społeczne oparte na kluczowych normach Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) i muszą być spełnione na każdym z etapie produkcji. 

Odpowiedzialne zakupy 

Powiększając swoją garderobę, warto zwracać uwagę, skąd pochodzą konkretne produkty. Alternatywą do poszukiwania certyfikowanych ubrań jest zakup odzieży z drugiej ręki. Asortyment lumpeksów to odzież, która została już wyprodukowana, także nie wymaga nakładu dodatkowych zasobów. Czynności, które możemy podjąć, aby dbać o planetę jest naprawdę wiele, warto, aby dopasowywać je do naszych możliwości.